สนุกกับเวิร์คช็อป งานประดิษฐ์ งานฝีมือที่ญี่ปุ่นกันเถอะ

crafts-workshop-01

©︎ Fukushima Prefecture

crafts-workshop-02

© MIYAGI PREFECTURE

การได้ช้อปปิ้งของที่ระลึกและของฝากต่างๆ คือหนึ่งในกิจกรรมแสนสนุกของการท่องเที่ยว แต่นอกเหนือจากนั้น การได้ทดลองทำของที่ระลึกขึ้นมาด้วยตนเองก็ช่วยสร้างความทรงจำที่ดีได้เช่นกัน การได้เรียนรู้ศิลปะการสร้างสรรค์งานฝีมือแบบดั้งเดิมที่เต็มไปด้วยเอกลักษณ์ของท้องถิ่นจากช่างฝีมือนั้นเป็นประสบการณ์อันล้ำค่า

ในครั้งนี้เราได้คัดเลือกแหล่งที่มีเวิร์คช็อปทดลองงานฝีมือที่ขึ้นชื่อ 5 ชนิดจากพื้นที่ต่างๆ ทั่วญี่ปุ่น มาแนะนำและยังมีรายละเอียดของเวิร์คช็อปของแต่ละแห่งด้วย

ตุ๊กตานารุโกะ โคเคชิ (Naruko Kokeshi), มิยะงิ (Miyagi)

crafts-workshop-03

©︎ MIYAGI PREFECTURE

crafts-workshop-04

© MIYAGI PREFECTURE

เริ่มแรกมาทดลองทำตุ๊กตาโคเคชิฉบับออริจินัลที่มีเพียงตัวเดียวในโลกกันดีกว่า กล่าวกันว่าตุ๊กตาโคเคชิ (Kokeshi Doll) ที่เราได้เพ้นท์เองนั้นมักจะมีสีหน้าอารมณ์ออกมาเหมือนกับเจ้าตัวคนเพ้นท์อย่างน่าประหลาดใจ หากได้ลองแล้วจะต้องติดใจอย่างแน่นอน

ตุ๊กตาโคเคชิ (Kokeshi Doll) คือตุ๊กตาไม้ดั้งเดิมของญี่ปุ่นที่มีหัวกลมลำตัวทรงกระบอก มีลายเพ้นท์ใบหน้าและลวดลายต่างๆ ตุ๊กตาโคเคชิที่มีชื่อเสียง คือ ตุ๊กตานารุโกะโคเคชิ (Naruko Kokeshi) จากแหล่งน้ำพุร้อนนารุโกะอนเซ็น (Naruko Onsen) ในจังหวัดมิยะงิ (Miyagi) มีรูปทรงมั่นคงหนักแน่นสีหน้าเรียบเฉย เอกลักษณ์คือ ส่วนหัวที่เสียบลงด้านบนส่วนลำตัวหากลองหมุนดูจะมีเสียงเอี๊ยดๆ ลั่นออกมา

ตามร้านตุ๊กตาโคเคชิในแหล่งน้ำพุร้อนนารุโกะอนเซ็นจะมีกิจกรรมต่างๆ เกี่ยวกับการประดิษฐ์ตุ๊กตาโคเคชิ เช่น การสาธิตวิธีการประดิษฐ์โดยศิลปินช่างฝีมือ และการจัดเวิร์คช็อปทดลองประดิษฐ์ตุ๊กตาไม้โดยใช้แป้นหมุน เป็นต้น แต่ที่ได้รับความนิยมเป็นพิเศษคือเวิร์คช็อปง่ายๆ แสนสนุกอย่างการเพ้นท์ตุ๊กตาโคเคชินั่นเอง โดยจะเริ่มเพ้นท์จากส่วนใบหน้าก่อนและเพ้นท์ตกแต่งช่วงลำตัวเป็นลำดับสุดท้าย เมื่อเสร็จเรียบร้อยแล้วช่างฝีมือจะช่วยลงแลคเกอร์ให้ขึ้นเงาเพื่อเป็นของที่ระลึกแสนสวย

รายละเอียดสถานที่เพิ่มเติม

ที่อยู่
Sakurai Kokeshi Shop

26 Yumoto, Naruko-onsen, Osaki, Miyagi

แผนที่
การเดินทาง จากสถานี JR Tokyo โดยสารรถไฟ Tohoku Shinkansen ไปลงที่สถานี Furukawa ใช้เวลา 135 นาที จากนั้นโดยสารรถไฟ Rikuto Line Rapid ไปลงที่สถานี Naruko Onsen ใช้เวลา 50 นาที แล้วเดินอีก 5 นาที
เวลาทำการ 08:00 – 19:00 น.
วันหยุด ไม่มี
ค่าใช้จ่าย 1,000 เยน
ใช้เวลาเวิร์คช็อป 30 นาที – 1 ชั่วโมง
เว็บไซต์ (ภาษาญี่ปุ่น) http://www.sakuraikokeshiten.com/
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ) http://en.tohokukanko.jp/miyagi/kokeshi-no-etsuke/
http://en.sakuraikokeshiten.com/
เว็บไซต์ (ภาษาไทย)

ตุ๊กตาอากะเบโกะ (Akabeko), ฟุคุชิมะ (Fukushima)

crafts-workshop-05

©︎ Fukushima Prefecture

crafts-workshop-06

© Fukushima Prefecture

ตุ๊กตาหน้าตาน่ารักส่ายหัวได้ดุ๊กดิ๊กๆ อากะเบโกะ (Akabeko) คือตุ๊กตารูปวัวสีแดงขนาดจิ๋วเท่าฝ่ามือที่ทำจากกระดาษสาญี่ปุ่นซ้อนทับกับหลายๆ ชั้น เป็นของเล่นพื้นเมืองในแถบไอซุ (Aizu) จังหวัดฟุคุชิมะ (Fukushima)

  • คำว่า อากะ (Aka) หมายถึง สีแดง ที่ญี่ปุ่นก็ยังเชื่อว่า สีแดงเป็นสีที่ช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย
  • คำว่า เบโกะ (Beko) เป็นภาษาท้องถิ่นโทโฮคุ (Tohoku) หมายถึงวัว

ดังนั้นวัวสีแดงจึงเป็นสัญลักษณ์เครื่องรางนำโชคนี้สำหรับขอพรให้มีสุขภาพที่แข็งแรงและขจัดปัดเป่าโรคภัยไข้เจ็บตุ๊กตาอากะเบโกะ (Akabeko) จึงได้รับการยกย่องให้เป็นวัวนำโชคและเทพเจ้าที่คอยคุ้มครองเด็กๆ ด้วยหัวที่ส่ายดุ๊กดิ๊ก แสนน่ารักและน้ำหนักที่เบา เจ้าวัวแดงนี้จึงเป็นของฝากยอดนิยมสำหรับผู้ที่ต้องเดินทางออกนอกประเทศญี่ปุ่น

ตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ 16  ในเมืองไอซุวะกะมัทสึ (Aizu-Wakamatsu City) ก็มีตำนานเกี่ยวกับตุ๊กตาอากะเบโกะ (Akabeko) ทำให้ตุ๊กตาวัวสีแดงนี้กลายเป็นสัญลักษณ์ตัวแทนของเมือง ในปัจจุบันมีโปรแกรมเวิร์คช็อปเพ้นท์ตุ๊กตาอากะเบโกะอยู่มากมาย โดยจะเตรียมตุ๊กตาเรียบๆ ไร้สีสันใดๆ ไว้ให้ลูกค้าได้แต่งแต้มใบหน้าและลวดลายต่างๆ ลงไปได้ตามใจชอบ

รายละเอียดสถานที่เพิ่มเติม

ที่อยู่
Banshou Paper Mache & Craft Activities

1-6-3, Wada, Aizu-wakamatsu city, Fukushima

แผนที่
การเดินทาง จากสถานี Tokyo  โดยสารรถไฟ Shinkansen ไปลงที่สถานี Koriyama ใช้เวลา 1 ชั่วโมง 25 นาที จากนั้นโดยสารรถไฟ Banetsu West Line (Rapid) ไปลงที่สถานี Aizu-Wakamatsu ใช้เวลา 1 ชั่วโมง 20 นาที แล้วโดยสารรถ Classic Town Bus สาย  Haikara-san/ Akabe ลงที่ป้าย Wada ใช้เวลา 10 นาที
เวลาทำการ 09:00 – 17:00 น. (เปิดรับถึงเวลา 16:00 น.)
วันหยุด ไม่มี
ค่าใช้จ่าย 840 เยน
ใช้เวลาเวิร์คช็อป 40 นาที – 1 ชั่วโมง
เว็บไซต์ (ภาษาญี่ปุ่น) http://samurai-city.jp/experience/1165
http://www8.plala.or.jp/akabeco/index.htm
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ) http://samurai-city.jp/en/experience/1165
เว็บไซต์ (ภาษาไทย) http://samurai-city.jp/th/experience/1165

ทำชาเขียวมัทฉะ (Matcha), ไอจิ (Aichi)

crafts-workshop-07

©︎ AIYA CO.,LTD

crafts-workshop-08

©︎ AIYA CO.,LTD

crafts-workshop-09

©︎ AIYA CO.,LTD

เมืองนิชิโอะ (Nishio City) ในจังหวัดไอจิ (Aichi) ก็มีแหล่งผลิตมัทฉะ (Matcha) ที่มีเวิร์คช็อปสนุกๆ น่าท้าทายให้ได้สัมผัสเช่นกัน มัทฉะ (Matcha) เป็นวัตถุดิบที่ใช้กันอย่างกว้างขวางในการทำขนมหวานต่างๆ ตั้งแต่ขนมญี่ปุ่นแบบดั้งเดิมที่เรียกว่า วะงะชิ (Wagashi) ขนมเค้ก ไปจนถึงไอศกรีม และปัจจุบันกำลังเป็นที่นิยมอย่างมากในหมู่นักท่องเที่ยวต่างชาติ

ที่เมืองนิชิโอะนี้ก็มีสถานที่ให้นักท่องเที่ยวสามารถสัมผัสประสบการณ์ทดลองทำมัทฉะด้วยตนเองรวมถึงสามารถเที่ยวชมโรงงานผลิตได้อีกด้วย เวิร์คช็อปทดลองทำมัทฉะเป็นเวิร์คช็อป ง่ายๆ โดยมีวิธีการดังนี้

  • เลือกชนิดของใบชาที่ต้องการดื่ม
  • ไปที่ห้องเวิร์คช็อปซึ่งมีโม่หินเตรียมไว้
  • จากนั้นใส่ใบชาลงไปในรูตรงกลางโม่หิน
  • เริ่มหมุนด้ามไม้ตรงด้านข้าง
  • เมื่อผงชามัทฉะค่อยๆ ถูกบด จนผงชามัทฉะออกมากองอยู่ในรางที่ติดกับตัวโม่หิน
  • นำแปรงโกยผงชามัทฉะที่ออกมา แล้วนำไปใช้ชงชาต่อไป

** เคล็ดลับในการทำให้ผงมัทฉะมีกลิ่นหอมฟุ้งคือจะต้องค่อยๆ โม่ไปให้ช้าที่สุดเท่าที่จะทำได้ **

ระหว่างทดลองทำ หากมีข้อสงสัยพนักงานของทางร้านจะคอยช่วยให้คำแนะนำอย่างใกล้ชิด และส่วนใหญ่มักมีขนมวะงะชิ (Wagashi) แถมมาให้ด้วย

รายละเอียดสถานที่เพิ่มเติม

ที่อยู่
Aiya Nishio Matcha Green Tea Museum Waku Waku

15 Yokomachiyashiki, Kamimachi, Nishio-City, Aichi

แผนที่
การเดินทาง จากสถานี Meitetsunagoya โดยสารรถไฟสาย Meitetsu Nagoya Line ไปลงที่สถานี Shinanjo  ใช้เวลา 30 นาที จากนั้นโดยสารรถไฟ Meitetsu Nishio Line  ไปลงที่สถานี Nishio ใช้เวลา 23 นาที จากนั้นโดยสารแท็กซี่ไป 10 นาที
เวลาทำการ 09:30 – 18:30 น.
วันหยุด ไม่มี
ค่าใช้จ่าย 300 – 500 เยน
หรือหากเลือกทำมัทฉะชนิดพิเศษก็จะอยู่ที่ประมาณ 1,000 เยน
ใช้เวลาเวิร์คช็อป 15 นาที
เว็บไซต์ (ภาษาญี่ปุ่น) https://www.matcha.co.jp/factory/
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ) https://www.aichi-now.jp/en/spots/detail/2168/%23content_3
เว็บไซต์ (ภาษาไทย)

ทำกรอบแว่นตา, ฟุคุอิ (Fukui)

crafts-workshop-10

©︎ Fukui Prefectual Tourism Federation

crafts-workshop-11

© Fukui Prefectual Tourism Federation

กรอบแว่นตาที่ผลิตในญี่ปุ่นนั้น 96 เปอร์เซ็นต์มาจากจังหวัดฟุคุอิ (Fukui) ย้อนไปในอดีตกว่า 100 ปีก่อน ในช่วงฤดูหนาว (เดือนพฤศจิกายน – กุมภาพันธ์) ที่สภาพอากาศหนาวจัด ได้เริ่มมีการสอนวิธีการประดิษฐ์แว่นตาขึ้นในแถบนี้เพื่อให้ชาวไร่ชาวนาได้ผลิตงานฝีมืออยู่ในบ้านโดยไม่ต้องออกไปเผชิญกับอากาศหนาวภายนอก โดยเฉพาะเมืองซาบาเอะ (Sabae City) นั้นเป็นเมืองที่มีการผลิตแว่นตากันอย่างแพร่หลาย รวมถึงยังมีพิพิธภัณฑ์หอประวัติศาสตร์เกี่ยวกับแว่นตาและโรงงานผลิตแว่นให้ได้เดินชมกันอีกด้วย

สำหรับเวิร์คช็อปที่จะแนะนำเป็นลำดับต่อไปก็คือเวิร์คช็อปทำแว่นที่ได้รับความนิยมเป็นพิเศษ ที่สามารถเลือกวัสดุ สี และกรอบแว่นได้ตามใจชอบเพื่อเป็นเจ้าของแว่นตาแบบออริจินัลที่มีเพียงชิ้นเดียวในโลกซึ่งจะมีช่างฝีมือผู้เชี่ยวชาญมาคอยช่วยสอนให้ จึงสามารถร่วมกิจกรรมได้โดยไม่ต้องกังวลแม้จะเป็นผู้ที่ไม่ถนัดงานที่ต้องใช้ความละเอียดเลยก็ตาม

โดยที่นี้สามารถเลือกได้ 2 แบบ คือ

  • ทำที่ห้อยกุญแจหรือห้อยโทรศัพท์เป็นรูปทรงกรอบแว่นตา
  • ทำกรอบแว่นตาที่มีแค่ชิ้นเดียวในโลก

** นอกจากนี้ยังสามารถขอให้ทางร้านช่วยแกะสลักชื่อเป็นตัวอักษรภาษาอังกฤษหรือตัวเลขให้ได้อีกด้วย **

รายละเอียดสถานที่เพิ่มเติม

ที่อยู่
Megane Museum

2-3-4 Shinyokoe, Sabae-shi, Fukui

แผนที่
การเดินทาง จากสถานี Osaka โดยสารรถไฟ LTD. EXP THUNDERBIRD ไปลงที่สถานี Sabae ใช้เวลาเดินทาง 2 ชั่วโมง แล้วเดินอีก 10 นาที
เวลาทำการ 10:00 – 17:00 น.
วันหยุด ปิดทำการช่วงเทศกาลปีใหม่
ค่าใช้จ่าย ที่ห้อยกุญแจหรือห้อยโทรศัพท์เป็นรูปทรงกรอบแว่นตา
500 เยนต่อชิ้น + สายห้อย 100 เยน
ทำกรอบแว่นตาที่มีแค่ชิ้นเดียวในโลก 
20,000 – 30,000 เยนต่อชิ้น (ไม่รวมค่าเลนส์)
ใช้เวลาเวิร์คช็อป ที่ห้อยกุญแจหรือห้อยโทรศัพท์เป็นรูปทรงกรอบแว่นตา
1-2  ชั่วโมง
ทำกรอบแว่นตาที่มีแค่ชิ้นเดียวในโลก 
ใช้เวลาทั้งวัน เริ่มคอร์ส 10.00 จนถึง 17.00
เว็บไซต์ (ภาษาญี่ปุ่น) http://www.megane.gr.jp/museum/
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ) https://www.megane.gr.jp/museum/workshop
เว็บไซต์ (ภาษาไทย)

เชือกถักอิกะ คุมิฮิโมะ (Iga Kumihimo), มิเอะ (Mie)

crafts-workshop-12

©︎ Mie Prefecture Kumihimo

crafts-workshop-13

© Mie Prefecture Kumihimo

เชือกถักอิกะ คุมิฮิโมะ (Iga Kumihimo) แปลตรงตัวได้ว่า การร้อยรวมกันของเส้นด้าย ตามประวัติศาสตร์ไม่มีการระบุไว้แน่ชัด และเทคนิคการถักในสมัยก่อน แต่ว่ากันว่ามีเข้ามาในญี่ปุ่นสมัยนาระ ซึ่งรูปแบบลวดลายมีความเชื่อมโยงกับความเชื่อในการขับไล่ภูติผีปีศาจ นิยมถักโดยสีม่วงอ่อน, ม่วงแดง, ฟ้า, เขียว และทอง โดย เชือกถักคุมิฮิโมะ (Iga Kumihimo) ได้รับความนิยมเรื่อยมาจนถึงสมัยเฮอัน ก็มีการนำเชือกถักคุมิฮิโมะ (Kumihimo) ไปใช้อย่างแพร่หลาย อย่างการประดับตกแต่งข้าวของเครื่องใช้ของพระสงฆ์หรือเทพเจ้า ใช้เป็นเชือกผูกอาวุธชุดเกราะของซามูไร เชือกผูกโอบิสำหรับชุดกิโมโน หรือเป็นเครื่องประดับ ตกแต่งต่างๆ ที่สื่อในทางเป็นมงคล

ปัจจุบันเริ่มมีเสียงว่าอยากจะใส่คุมิฮิโมะเป็นเครื่องประดับติดตัวไว้ และบางเสียงก็อยากจะทดลองถักเชือกคุมิฮิโมะดูบ้าง เนื่องจากหลายคนได้เห็น คุมิฮิโมะ (Kumihimo) จากในภาพยนตร์อนิเมชันอันโด่งดังของญี่ปุ่นเรื่อง Kimi no Na wa (Your Name) นั้นเองทำให้ และหนึ่งในแหล่งผลิตหลักของเชือกถักญี่ปุ่นอยู่ที่เมืองอิงะ (Iga City) ในจังหวัดมิเอะ (Mie)จึงมีการจัดเวิร์คช็อปร้อยเชือกถักคุมิฮิโมะ (Kumihimo)

วิธีการถักคือเริ่มจากวางเส้นไหมและเส้นด้ายที่ม้วนพันไว้กับแกน 8 ชิ้นลงบนแท่นสำหรับถักทรงกลม แล้วห้อยอุปกรณ์ถ่วงน้ำหนักลงไปตรงกลาง จับด้ายไว้ในมือขวาและมือซ้ายแล้วหมุนตามเข็มนาฬิกาไปครึ่งรอบ จากนั้นหมุนด้ายเส้นอื่นไปอีกครึ่งรอบ ทำเช่นนี้วนไปเรื่อย ๆ จนเสร็จออกมาเป็นเชือกถักสวยงาม คุมิฮิโมะที่ถักเสร็จเรียบร้อยแล้วสามารถเลือกได้ว่าจะให้พนักงานทางร้านช่วยทำเป็นพวงกุญแจหรือเป็นสร้อยข้อมือ เมื่อทำเสร็จก็จะสามารถนำติดตัวกลับไปเป็นที่ระลึกได้อีกด้วย

รายละเอียดสถานที่เพิ่มเติม

ที่อยู่
Iga Kumihimo Kumi no Sato

116-2 Ueno Maruno uchi, Iga-shi, Mie

แผนที่
การเดินทาง จากสถานี Osaka โดยสารรถไฟ JR Kansai Main Line ไปลงที่สถานี Tsuruhashi จากนั้นโดยสารรถไฟ Kintetsu Ltd. Exp. ไปลงที่สถานี Igakambe จากนั้นโดยสารรถไฟ Iga Railway ไปลงที่สถานี Uenoshi ใช้เวลาเดินทาง 2 ชั่วโมง แล้วเดินอีก 5 นาที
เวลาทำการ 09:00 – 17:00 น. (เวลาลงทะเบียนร่วมเวิร์คช็อป 09:00 – 16:00 น.)
วันหยุด หยุดทุกวันจันทร์ (ยกเว้นกรณีที่ตรงกับวันหยุดราชการ)
และระหว่างวันที่ 29 ธันวาคม – 3 มกราคม
ค่าใช้จ่าย 1,100 เยน
ใช้เวลาเวิร์คช็อป 20 นาที (โปรดติดต่อเราล่วงหน้า)
เว็บไซต์ (ภาษาญี่ปุ่น) http://www.kumihimo.or.jp/
เว็บไซต์ (ภาษาอังกฤษ) http://www.iga-travel.jp/?page_id=98
เว็บไซต์ (ภาษาไทย)
จดหมายข่าวอื่นๆ