ตั้งแต่เดือนธันวาคมเรื่อยไปจนถึงเดือนกุมภาพันธ์จะเป็นช่วงที่ญี่ปุ่นมีอากาศหนาวเย็นที่สุด และหนึ่งในอาหารประจำฤดูหนาวของญี่ปุ่นก็คืออาหารประเภทนาเบะหรือหม้อไฟนั่นเอง อาหารประเภทนาเบะสามารถทานได้โดยตรงจากในหม้อไฟซึ่งเป็นภาชนะที่ใช้ในการประกอบอาหาร ซึ่งมักจะพร้อมหน้าพร้อมตากันนั่งล้อมวงรอบหม้อไฟกันหลายๆคน โดยมีเตาชนิดตั้งโต๊ะคอยช่วยให้หม้อไฟร้อนอยู่ตลอดเวลา นอกจากนี้ยังสามารถปรุงอาหารไปพร้อมกับตักแบ่งให้สมาชิกซึ่งนั่งล้อมวงกันอยู่อีกด้วย โดยมากมักจะทานกันเปล่าๆหรือไม่ก็มักจะทานกับซอสประเภทต่างๆ ยิ่งในฤดูที่อากาศหนาวๆอย่างนี้ ยิ่งต้องแนะนำให้ลองชิมอาหารนาเบะดู เพราะเป็นการช่วยให้ร่างกายอบอุ่นจากภายในได้เป็นอย่างดี ประเภทของวัตถุดิบ ซอส และรสชาติของหม้อไฟนาเบะนั้นมีหลากหลายแบบแตกต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่น ซึ่งในบทความนี้เราจะขอแนะนำอาหารนาเบะที่นำความภาคภูมิใจมาสู่ภูมิภาคต่างๆทั่วญี่ปุ่น
อิชิคารินาเบะ (ฮอกไกโด)
อิชิคารินาเบะเป็นอาหารประเภทหม้อไฟที่ถือกำเนิดขึ้นในฮอกไกโดซึ่งมีอากาศหนาวเย็น และชื่ออิชิคารินี้ก็มีที่มาจากชื่อเมืองอิชิคาริบนเกาะฮอกไกโดนั่นเอง สูตรมาตรฐานของหม้อไฟชนิดนี้ได้แก่น้ำซุปที่ปรุงด้วยมิโซะ ผัก และเนื้อปลาแซลมอนที่หั่นเป็นชิ้นโตเต็มคำ เนื่องจากฮอกไกโดเป็นแหล่งที่จับปลาแซลมอนได้มากที่สุดในญี่ปุ่น ทำให้ปลาแซลมอนเป็นอาหารในชีวิตประจำวันของผู้คนที่นี่ไม่เคยขาด ถึงขนาดที่ว่าเมื่อเห็นปลาแซลมอนปรากฎอยู่ในหม้อไฟ ก็พลันรู้สึกได้ถึงการมาเยือนของฤดูหนาวเลยทีเดียว และในปัจจุบันก็มีอิชิคารินาเบะสูตรใหม่ที่ใส่นมและเนยลงไปด้วย ซึ่งกำลังได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก
คิริทัมโปะนาเบะ (จังหวัดอะคิตะ)
คิริทัมโปะ คือชื่ออาหารพื้นบ้านชนิดหนึ่งแห่งจังหวัดอะคิตะ ทำโดยนำข้าวสวยที่หุงสุกแล้วมาบดและพันเข้ากับแท่งไม้ก่อนนำไปย่างไฟ แล้วจึงทามิโซะก่อนทาน เวลาจะทานกับหม้อไฟ ก็จะแกะออกจากแท่งไม้ แล้วจึงนำไปหั่นใส่ลงในหม้อเพื่อให้ทานได้ง่ายขึ้น โดยน้ำซุปนั้นปรุงขึ้นจากน้ำสต็อกที่ได้รสหวานของไก่บ้าน นำมาปรุงรสด้วยโชยุและน้ำตาล เป็นต้น จังหวัดอะคิตะนั้นมีชื่อเสียงโด่งดังในฐานะแหล่งปลูกข้าวพันธุ์ดี ดังนั้นคิริทัมโปะนาเบะจึงเป็นอาหารประเภทหม้อไฟสุดคุ้มสำหรับเหล่านักชิมที่จะได้สำราญกับวัตถุดิบท้องถิ่นรสเลิศของอะคิตะ ไม่ว่าจะเป็น ข้าวพันธุ์ดี ไก่บ้าน และผักนานาชนิด
จังโกะนาเบะ (โตเกียว)
จังโกะนาเบะ เป็นอาหารหม้อไฟที่เหล่าซูโม่นิยมทานกันมาแต่ครั้งโบราณ เนื่องจากอาหารประเภทหม้อไฟนั้นเป็นอาหารที่มีสมดุลทางโภชนาการ สามารถทานวัตถุดิบที่หลากหลายรวมถึงผักนานาชนิดพร้อมกันในคราวเดียว จึงได้รับความนิยมมายาวนานในแวดวงซูโม่ นอกจากนี้อดีตซูโม่ที่ล้างมือจากวงการไปแล้วหลายคนก็มักหันมาเปิดกิจการร้านหม้อไฟนาเบะกันเป็นจำนวนมาก เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้อาหารประเภทนี้เป็นที่นิยมแพร่หลายในวงกว้างและสามารถหาทานได้ทั่วไปในทุกวันนี้ นับเป็นอาหารที่ได้รับการขัดเกลาจากวงการซูโม่อย่างแท้จริงและควรค่าแก่การลิ้มลองสักครั้ง
คะคิโนะโดเตะนาเบะ (ฮิโรชิมะ)
คะคิโนะโดเตะนาเบะ คืออาหารประเภทหม้อไฟชนิดหนึ่งที่ใส่คะคิหรือหอยนางรมจากฮิโรชิมะจำนวนมากชนิดที่เรียกว่าไม่อั้นเลยทีเดียว ชื่อเรียกโดเตะนั้น ว่ากันว่ามีที่มาจากการทามิโซะไว้รอบๆตัมหม้อนั่นเอง ซึ่งก็นับได้ว่าเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของหม้อไฟชนิดนี้ที่เราสามารถปรับรสชาติให้ถูกปากตนเองได้โดยการคนมิโซะให้ผสมไปกับน้ำซุปตามใจชอบ นอกจากนี้หอยนางรมสดๆจากฮิโรชิมะยังเป็นที่เลื่องลือถึงรสชาติอันเอร็ดอร่อยอีกด้วย ซึ่งเมื่อมาอยู่ในหม้อไฟก็ยิ่งเพิ่มรสหวานอร่อยเป็นทวีคูณ
ฮะคะตะโมทสึนาเบะ (ฟุคุโอกะ)
คำว่า โมทสึ นั้นโดยทั่วไปแล้วหมายถึงเครื่องใน ซึ่งส่วนใหญ่มักใช้เรียกเครื่องในวัว อันที่จริงวัตถุดิบหลักที่ใช้ในโมทสึนาเบะก็คือผัก ส่วนเครื่องในนั้นเป็นเพียงส่วนที่มาช่วยเสริมรสชาติให้กับผักเท่านั้นเอง นอกจากนี้ผักที่ใช้ในอาหารประเภทนาเบะหรือหม้อไฟนั้น ส่วนใหญ่มักจะเป็นผักกาดขาว แต่โมทสึนาเบะนั้นจะใช้กะหล่ำปลีแทน จึงนับเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่ง และส่วนใหญ่มักใส่กระเทียมลงไปเป็นจำนวนมาก ทำให้หม้อไฟชนิดนี้มีชื่อเสียงเป็นที่เลื่องลือว่านอกจากน้ำซุปจะมีรสชาติอร่อยกลมกล่อมแล้ว ก็ยังเป็นอาหารบำรุงกำลังที่ดีต่อสุขภาพและความงามเพราะเปี่ยมด้วยคอลลาเจนอีกด้วย
ข้อมูล ณ เดือนตุลาคม 2016
